Micronews

Thứ Ba, 26 tháng 5, 2009

TRĂN TRỞ VỀ “NAME”


Những tưởng rằng sự đơn giản thì ai cũng hiểu. Những tưởng những điều đã nói thì không cần phải nói lại. Những tưởng điều đó hẵn đã có ai đó đã nói rồi...Nhưng sự thật lại không hẵn mọi thứ lại như vậy.
Đơn cử như, khi đề cập đến tên và cách đặt tên thì ai cũng nghĩ việc đó là đơn giản và xưa như quả đất ai cũng biết và đã có quá nhiều người đã nói về nó. Thực tế là gì, ra đường đi đâu cũng nhìn thấy tên, cũng thấy bảng hiệu cũng thấy pano, áp phích...Không sắp đặt, không chỉnh sửa, không trau chuốt...Hình như ai đó nghĩ rằng nếu tên mình to hơn, dễ nhìn hơn thì dễ nhớ hơn và quảng cáo tốt hơn...Hình như ai đó nghĩ rằng nếu tên mình nói nhiều hơn, dài hơn thì người ta sẽ nghĩ về mình nhiều hơn...Từ đó hình như có một cuộc chiến thầm lặng diễn ra giữa những cái tên...Và họ nghĩ rằng cạnh tranh như vậy là lành mạnh và thẳng thắn...Họ nghĩ như vậy có nghĩa là ai mạnh hơn sẽ thắng...
Trong vấn đề đặt tên này, có thể hiểu từ quy mô nhỏ đến quy mô lớn. Quy mô nhỏ là vấn đề đặt tên con trong gia đình hay tên biệt danh cho chính mình, rồi đến đặt tên cho con phố của xã phường, rồi đến đặt tên cho tổ chức, doanh nghiệp và cộng đồng... Nếu nhìn nhận vấn đề này tại Việt nam thì vấn đề đặt tên cần quan tâm ở mức độ khẩn cấp từ quy mô nhỏ đến quy mô lớn.
Đầu tiên, chúng ta sẽ xem xét ở quy mô nhỏ. Vấn đề đặt tên cho con mình Tại sao chúng ta lại cần có cái tên cho con mình? Và điều gì quyết định cái tên đó? Điều đơn giản mà ai cũng biết là " Ai chả cần một cái tên để mà gọi, chứ không thì biết làm thế nào để gọi nhau" Đó là điều kiện cần của tên gọi. Thế còn điều kiện đủ là gì? Đó là cảm xúc, niềm trao gửi của bố mẹ giành cho con. Với một cái tên thực sự giá trị, cần nói lên được lịch sử hình thành cái tên, ai đặt tên cho con, mọi người muốn con sẽ như thế nào và đặc biệt là giá trị nội tại của mỗi cái tên đó trong số những cái tên tương tự khác. Lịch sử hình thành tên nói đến thời điểm ra đời, điều đó mang giá trị thời gian. Ai đặt tên cho con nói đến "quyền tác giả" của tên, điều đó tạo ra giá trị của dấu ấn cá nhân người đặt tên. Mọi người muốn trao gửi điều gì qua tên con là nói đến nội dung sâu sắc xuyên suốt cuộc đời của mỗi con người thường mang giá trị phẩm chất, đạo đức và sự tiến bộ. Tất cả những điều đó gần như ai ai cũng biết. Chỉ còn một điều mà gần như nhiều người không để ý hoặc gần như không muốn để ý. Đó là giá trị nội tại của mỗi cái tên so với những cái tên tương tự khác. Ai cũng nghĩ chỉ cần một cái tên và có nỗi niềm trao gửi trong đó là được rồi nhưng họ không tính đến cái tên đó liệu có giá trị nội tại gì và khả năng tương tác và ảnh hưởng của nó tới xung quanh ra sao, hay cái tên đó liệu có phù hợp hay khác biệt gì với mọi người không thì cũng không quan tâm. Nếu ai đó đã từng suy nghĩ và để tâm để thống kê thì phải biết rằng, những người có tên Dũng, Cường, Tuấn, Hùng...thường xuất hiện trên tờ báo an ninh với vai trò là những tội phạm và đầu gấu...Hay những cái tên như Tâm, Hạnh, Thảo, ... thì thường hiền và phúc hậu. Và còn nhiều điều thú vị khác. Cái tên là điều vô cùng quan trọng để đem đến hạnh phúc cho mỗi con người từ khi sinh ra đến khi mất đi. Cái tên có ảnh hưởng vô cùng lớn đến xã hội và cuộc sống xung quanh chứ không chỉ là chỉ với mỗi con người đó. Cho nên, bố mẹ phải hiểu được cái ưu và cái khuyết cho người con để hình thành một cái tên thực sự có giá trị. Ví dụ, nếu đứa con không khoẻ mạnh chúng ta nên tìm một cái tên có âm hưởng và ý nghĩa mạnh mẽ hơn để khuyến khích sự phát triển của con như Mạnh, Tiến, Thắng...Nếu con mình trông quá nghịch ngợm và láu lĩnh thì nên đặt tên có tính dịu bớt và hạn chế đi. Ví dụ như Bằng, Minh, Hậu, Thương...Bởi thế, người đặt tên phải là người có khả năng và kiến thức để hiểu được những khía cạnh như lịch sử và niềm trao gửi lại vừa phải nắm được nhân tướng học, xã hội học, tâm linh học... Nếu không tại sao, chúng ta không nên nhờ "chuyên gia", để tránh cho con sự khổ hạnh sau này...
Phân tích sơ qua cách đặt tên cho con đã thấy nhiều vấn đề khi nói đến đặt tên cho tổ chức, doanh nghiệp lại càng nhiều vấn đề hơn. Bởi lúc đó, cái tên không còn chỉ có tính cá nhân mà còn mang tính tập thể, tính quốc gia và quốc tế. Một cái tên của doanh nghiệp, tổ chức thực sự giá trị phải nói lên được giá trị của cá nhân những người thành lập, niềm gửi gắm của tập thể và sức lan toả đến toàn bộ quốc gia và toàn cầu. Nếu một cái tên doanh nghiệp được đặt một cách vu vơ, được đặt theo ý thích cá nhân thì doanh nghiệp đó đã nói lời "tắt thở" ngay khi mới chào đời. Nếu một doanh nghiệp đặt tên theo những người khác thì đã tự đưa mình vào lối sống "tầm gửi" từ khi mới sinh ra. Nếu một doanh nghiệp đặt tên mà như không đặt tên thì có nghĩa là tự " lu mờ" mình ngay khi thành lập. Việc đặt tên không phù hợp, sai và vô giá trị đang là cái bệnh chung hiện nay. Và thiệt hại mà nó gây ra là vô cùng lớn. Giống như làm một việc lãng phí và vô nghĩa vậy. Việc đó, ban đầu chưa gây hậu quả gì và có thể khi gây hậu quả chẳng ai biết nhưng đó là một sự phá hoại ngầm mà chính người thành lập tự gây ra cho chính mình. Việc đặt tên sai giống như đi nhầm đường vậy, đi thì vẫn đi nhưng chỉ khi đến đích thì người ta mới biết là đó không phải là cái mà mình muốn đến và đang đi đến. Có kết quả nhưng không phải là kết quả mà chúng ta muốn. Có kết quả nhưng không phải là điều tương đương với những gì mà mình bỏ ra. Có kết quả nhưng chưa chắc là phải của mình mà lại là của người khác.
Lấy ví dụ cụ thể, tại sao HBO, CINEMAX, MTV.BBC, CNN, DISCOVERY,... lại nỗi tiếng còn những kênh khác lại không...Vì trước hết nó có một cái tên khác biệt và nó đúng là một cái tên đích thực. Còn tại Việt nam là VTT1, VTV2, VTV3....VTV9... Đó không phải là một cái tên. Đó là việc đặt tên mà thực tế là không đặt tên. Bởi cái tên đích thực không chỉ là sự khác biệt giản đơn mà là sự khác biệt toàn diện. Việc đặt tên đó chỉ giết chết nhau, đè lên nhau mà cạnh tranh và chẳng ai có thể tốt đẹp lên. Việc đặt tên đó, nói lên sự khủng hoảng về nội dung, bắt chước, cướp đoạt và sự cạnh tranh không hề lành mạnh rồi sẽ đi đến sự huỷ diệt lẫn nhau.
Trong doanh nghiệp thì sao? Có các lối đặt tên đang thịnh hành như sau.
Lối đặt tên thứ nhất là đặt tên ăn theo, đặt tên theo con cái của mình, đặt tên nghe hoành tráng mà chung chung, đặt tên theo chữ viết tắt vô nghĩa... Thế nào là đặt tên ăn theo. Thấy người ta dùng nhiều VINA thì mình cũng đặt theo là VINA ví dụ như vinaconex, vinaland, vinataba, vinalink, vinaphone, vinacapital, vinabook, vinadesign,...phải đến hàng chục VINA khác. Việc đặt tên này, có lợi có hại gì? Cái lợi thì những người thành lập đã biết ngay khi thành lập. Đó là "đỡ phải nghĩ ngợi", người ta đặt như thế thì mình đặt như thế chắc không sao, người ta là công ty lớn mình đặt như thế nghe cũng thấy lớn. Nếu việc đặt này chỉ dừng lại ở số ít thì không có có vấn đề gì. Nhưng nếu ở quy mô lớn thì những phát sinh bắt đầu xảy ra. Khi đó, những công ty lớn dần mất đi tính khác biệt của mình, gây ra nhầm lẫn giữa những thương hiệu lớn và nhỏ. Những công ty nhỏ sẽ bị mang tiếng là "ăn theo", không sáng tạo và thiếu tính cá nhân. Một thương hiệu doanh nghiệp mà không theo một dấu ấn thương hiệu cá nhân thì gần như mất đi một nữa giá trị của nó. Nếu thương hiệu cà phê Trung Nguyên không phải được sinh ra trên mạnh đất tây nguyên và mang dấu ấn của Đặng lê Nguyên Vũ thì giá trị của Trung nguyên sẽ không tồn tại đến ngày nay. Nếu Phở 24 không được sinh ra để bán 24h với giá tiền khoảng 24.000 và mang dấu ấn của Lý Quý Trung thì Phở 24 cũng giống như bao quán phở khác. Để có thương hiệu không chỉ cần có nhiều tiền và nhiều người mà thực sự chỉ cần 02 yếu tố chính. Một là một cái tên đúng và hai là mang dấu ấn cá nhân người sáng lập. Cái tên nói lên điều khác biệt và tính hiển nhiên tồn tại. Còn dấu ấn cá nhân nói đến tính sở hữu, tính sáng tạo và trí tuệ cảm xúc.
Lối đặt tên thứ hai là đặt tên theo tên con cái, gia đình... Điều này là điều cấm kỵ nhưng rất nhiều doanh nghiệp mới ra đời gặp phải. Họ yêu những đứa con của họ đến nỗi khi đặt tên họ thường đặt theo con cái mình. Hy vọng cho con cái biết tình cảm thiết tha của bố mẹ, cũng như niềm tin và sự khát vọng cho con cái trong tương lai. Họ đâu biết rằng niềm tin yêu đó chỉ nên đặt trong giới hạn gia đình. Dấu ấn cá nhân không phải được thể hiện "lồ lộ" như vậy. Cách đặt tên này sẽ báo hiệu sự không phát triển trong tương lai. Tại sao? Vì một doanh nghiệp vận hành theo tinh thần tập thể. Không ai có thể làm chỉ vì một ý thích hay sở thích của một người giám đốc. Nhân viên muốn họ làm cho một thương hiệu mà thương hiệu đó là của chung mọi người trong đó có họ. Họ muốn mình tồn tại trong đó chứ không phải là kẻ làm thuê. Nếu đặt tên theo con cái của ông chủ và nghiêm trọng hơn khi họ biết đó là nguyên nhân ra đời công ty thì việc vận hành công ty sẽ không còn được nhân viên tự giác nữa. Họ có thể làm vì tiền nhưng không phải làm vì thương hiệu. Do đó công ty làm sao phát triển được.
Lối đặt tên thứ 3 đang thịnh hành là đặt tên hoành tráng và chung chung. Những cái tên như Toàn cầu, Chiến thắng, Thăng Long, Đất Việt, ... đi đâu cũng thấy. Từ quy mô nhỏ đến quy mô lớn. Từ trong Nam đến ngoài Bắc, từ Thành phố đến tỉnh thành nông thôn...Việc đặt tên chung chung thực chất là việc làm cho có mà không có giá trị. Một việc vô nghĩa. Khi ai đó nghĩ rằng tên giống nhau nhưng ngành khác nhau là được thì họ đã sai lầm một phần. Bởi họ tự hạn chế ngành nghề của mình, hạn chế sự phát triển của mình. Bởi không ai có thể biết chúng ta lớn mạnh đến đâu nhưng chúng ta biết không nên hạn chế sự phát triển đó. Một lúc nào đó, chúng ta có nhu cầu thành tập đoàn và phát triển đa ngành nghề thì chúng ta đã bị cấm, bị cạnh tranh, bị hạn chế...Việc đặt tên chung chung thực chất là việc tự cho mình là không có thương hiệu ngay từ đầu. Hay nói cách khác là tự phủ nhận chính mình, hoà tan trong sự giống nhau.
Ngôn ngữ là phong phú và vô cùng, vô tận. Để có một tên cái tên đúng nghĩa tuy khó nhưng là việc nên làm ngay từ đầu. Mọi thứ khác có thể vội vàng trừ đặt tên cho nó. Bởi đặt tên đúng đã là một nữa của thành công. Và văn hoá đặt tên là một văn hoá có giá trị và tồn tại mãi với thời gian. Văn hoá này cần được sử dụng mọi lúc, mọi nơi. Ví dụ như chú chuột sẽ không ai nhớ nhưng Micky thì không ai quên được nếu đã từng biết, cơn bão số 9 thì không ai nhớ được nhưng cơn bão Chanchu thì ai nghe sẽ nhớ, khi nhớ thì hồi tưởng lại sức mạnh và mất mát của nó,... Bởi thế nên, đất nước nào có văn hoá đặt tên đất nước đó phát triển thịnh vượng. Đất nước nào không có văn hoá đặt tên thì tự lu mờ theo thời gian.
(Bài viết được đăng tải đầu tiên lại Emotino, các báo chí khác cần liên hệ đăng bài và tham khảo xin mời liên hệ tới email info@lethuyhanh.vn)
Malaysia cấm cha mẹ đặt tên con không thích hợp
Cấm đặt tên xấu cho con
Đặt tên công ty - dễ nghĩ nhưng khó làm
Đặt tên con theo tên các loài hoa Bi hài đặt tên doanh nghiệp
Khó như đặt tên doanh nghiệpĐặt tên doanh nghiệp không dễ

Không có nhận xét nào: